Si Ma Cai: Xây dựng nông thôn mới đi vào thực chất
- Thứ tư - 30/11/2022 16:02
- In ra
- Đóng cửa sổ này
Các xã “về đích” đều rớt chuẩn
Với rất nhiều nỗ lực, năm 2017, xã Sín Chéng đạt 19/19 tiêu chí, được tỉnh công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Tuy nhiên, từ khi Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 được ban hành, nhiều tiêu chí của xã Sín Chéng đã đạt trước đó bị “tụt hạng”.
Ông Vũ Văn Sơn, Chủ tịch UBND xã Sín Chéng cho biết: Đến nay, xã vẫn đạt chuẩn nông thôn mới theo quy định cũ, tuy nhiên, theo quy định mới, có 7/19 tiêu chí không đạt. Nhiều tiêu chí quan trọng liên quan đến người dân như thu nhập, hộ nghèo, phát triển kinh tế nông thôn đạt rất thấp. Điều này đặt ra thách thức, đòi hỏi địa phương phải nỗ lực phấn đấu trong thời gian tới.
Hiện nay, qua rà soát, đánh giá của Ban Chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia huyện Si Ma Cai, các xã đạt chuẩn nông thôn mới trên địa bàn huyện đều rớt chuẩn. Cụ thể, xã Bản Mế hiện có 8 tiêu chí không đạt, xã Cán Cấu 8 tiêu chí và xã Nàn Sán có 6 tiêu chí không đạt. Tính trung bình, toàn huyện hiện chỉ duy trì 100 tiêu chí (giảm 46 tiêu chí so với năm 2021) và đạt bình quân 11,11 tiêu chí/xã.
Ông Trương Văn Tiến, Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Si Ma Cai cho biết: Nguyên nhân chính là do thay đổi tiêu chuẩn của Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025. Không chỉ các xã không đạt chuẩn, mà các “thôn kiểu mẫu” và “thôn nông thôn mới” trên địa bàn huyện cũng không đáp ứng được. Nhiều tiêu chí trước kia tỷ lệ đạt cao, nhưng nay đã “xoay chiều” hoàn toàn. Đơn cử như tiêu chí hộ nghèo, theo chuẩn nghèo mới, tỷ lệ hộ nghèo trên địa bàn huyện Si Ma Cai tăng từ 13,9% (năm 2020) lên 55,58% (năm 2022), hiện không xã nào đạt tiêu chí. Thu nhập bình quân đầu người toàn huyện hiện chỉ đạt 24,08 triệu đồng/năm và cũng không có xã nào đạt tiêu chí này. Đối với tiêu chí thông tin và truyền thông, 9/9 xã chưa có cổng/trang thông tin điện tử có chức năng cung cấp thông tin phục vụ công tác quản lý, điều hành; 100% xã có tỷ lệ hồ sơ giải quyết thủ tục hành chính trực tuyến đạt dưới 30%.
Ngoài ra, một số tiêu chí của các xã đạt chuẩn rất thấp, như môi trường và an toàn thực phẩm (1/9 xã đạt); tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế nông thôn (3/9 xã đạt); tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch (1 xã đạt).
Nhìn thẳng vào sự thật
Tuy nhiên, nguyên nhân không chỉ xuất phát từ quy định mới về xây dựng nông thôn mới, mà còn ở nhiều khía cạnh khác. Đối với các xã đã “về đích” nông thôn mới, nhiều tiêu chí chỉ đạt ở mức tối thiểu, thiếu bền vững nên khi thay đổi không thể duy trì đạt chuẩn. Điều đó cũng cho thấy công tác quản lý, điều hành của một số cấp ủy đảng, chính quyền địa phương chưa quyết liệt trong chỉ đạo tổ chức triển khai thực hiện, nhất là đưa chính sách vào cuộc sống để hỗ trợ người dân phát triển sản xuất.
Việc phát triển sản xuất, nâng cao thu nhập của người dân trên địa bàn huyện cũng chịu tác động của nhiều yếu tố mang tính rủi ro cao như thời tiết, dịch bệnh, giá cả thị trường và một số nguyên nhân chủ quan khác. Mặc dù huyện có nhiều giải pháp đột phá trong phát triển kinh tế và tạo việc làm, nhưng một số người dân vẫn còn thói quen sản xuất tự cung, tự cấp, chưa làm quen với sản xuất hàng hóa nên việc chuyển đổi cơ cấu kinh tế gặp nhiều khó khăn.
Bên cạnh đó, theo Quyết định 861 ngày 4/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2025, ở các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới, người dân không còn được hỗ trợ, đầu tư từ các chương trình hoặc hỗ trợ kinh phí mua bảo hiểm y tế nên đã tác động nhất định tới đời sống xã hội, ảnh hưởng đến việc duy trì tiêu chí nông thôn mới.
Ông Lý Xuân Thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Si Ma Cai cho biết: Quan điểm của huyện là đánh giá thực chất, nhìn thẳng vào sự thật, không chạy theo thành tích, quy định tiêu chí nông thôn mới cao hơn là cần thiết, phù hợp với xu thế phát triển. Nếu không thay đổi mà bằng lòng với những gì đã đạt được, các địa phương sẽ chủ quan, không còn động lực phấn đấu.
Quyết tâm cao, đồng thuận lớn
Phó Chủ tịch UBND huyện Si Ma Cai Lý Xuân Thành khẳng định: Huyện phấn đấu đến hết năm 2025 có 6/9 xã duy trì và đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó có 1 xã đạt chuẩn “Xã nông thôn mới nâng cao”; bình quân đạt 18 tiêu chí/xã.
Để đạt mục tiêu này, nhiệm vụ quan trọng là thường xuyên kiện toàn ban chỉ đạo các chương trình mục tiêu quốc gia các cấp, đảm bảo đồng bộ, thống nhất từ huyện đến xã; kiện toàn văn phòng, cán bộ phụ trách nông thôn mới cấp xã.
Huyện sẽ tiếp tục rà soát, đánh giá từng thành phần trong 1 bộ tiêu chí, từ đó xây dựng kế hoạch và xác định nhu cầu đầu tư; giao nhiệm vụ cụ thể đối với từng ngành, từng xã; tăng cường kiểm tra, giám sát; kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc tại cơ sở. Kết quả triển khai thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới sẽ là căn cứ quan trọng để đánh giá, khen thưởng, kỷ luật và phân xếp loại tổ chức, cá nhân, đánh giá năng lực của cán bộ, công chức hằng năm, nhất là vai trò của người đứng đầu.
Trong thời gian tới, huyện Si Ma Cai tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, vận động nhằm huy động sự vào cuộc mạnh hơn nữa của cả hệ thống chính trị và toàn dân tham gia xây dựng nông thôn mới; đẩy mạnh thực hiện các phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới, kịp thời động viên, tuyên dương, khen thưởng, tạo khí thế thi đua sôi nổi tại các xã trên địa bàn huyện, để người dân đồng lòng, phấn đấu hoàn thành các mục tiêu đã đề ra.