Tại xã Nậm Mòn, huyện Bắc Hà, thay cho cây lúa, cây ngô truyền thống, bà con nhân dân đã mạnh dạn đầu tư trồng cây lạc đỏ. Sự cần cù, chăm chỉ của người nông dân, sự trợ lực của cấp ủy chính quyền địa phương và các ban ngành về giống, kĩ thuật đã hứa hẹn mang đến thành công của các mô hình kinh tế mới trong tương lai không xa.
Cũng như cây lúa, cây ngô, lạc đỏ là giống cây trồng truyền thống gắn bó lâu đời với bà con nhân dân ở vùng cao Nậm Mòn. Vậy nhưng, thay vì trồng lạc để phục vụ nhu cầu sinh hoạt gia đình như trước kia, nông dân Nậm Mòn đã bắt tay vào trồng lạc đỏ hàng hóa với quy mô tương đối lớn. Không khí lao động trên những nương đồi ở thôn Nậm Mòn những ngày này đang hết sức sôi nổi, khẩn trương. Bà con nhân dân tập trung đẩy nhanh tiến độ trồng lạc hè thu trên những diện tích trồng ngô kém hiệu quả trước kia.
Lựa chọn giống lạc đỏ địa phương
Năm nay, xã Nậm Mòn trồng 65 héc ta cây lạc đỏ. Bên cạnh các diện tích bà con nhân dân tự canh tác, trung tâm khuyến nông tỉnh đã hỗ trợ xây dựng mô hình thâm canh trồng lạc đỏ theo tiêu chuẩn VietGAP trên quy mô 14 héc ta, với 36 hộ tham gia. Thay cho cách canh tác truyền thống, các hộ dân tham gia mô hình được hướng dẫn sử dụng phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hợp lý, đảm bảo, từ đó nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, giảm giá thành sản xuất.Trước một hướng đi mới, để xóa tan tâm lý e ngại của người nông dân, các cán bộ khuyến nông thường xuyên bám sát cơ sở để cầm tay chỉ việ,c hướng dẫn bà con cách gieo trồng theo đúng kĩ thuật để cho hiệu quả, năng suất cao. Là cán bộ khuyến nông của xã, anh Thèn Văn Đông trực tiếp đứng lớp giảng dạy về lý thuyết cho bà con, rồi lại xuống thực hành ngay tại đồng ruộng. Anh Đông cho biết, những ngày đầu, để tập trung được bà con rất khó, bởi người dân nơi đây đã quen với cách canh tác cũ, nên việc đổi thay tập quán sản xuất không thể trong một sớm một chiều. Tuy nhiên, với sự kiên trì vận động của cán bộ phụ trách, cùng với thành công của chương trình trồng lạc thử nghiệm , nên đến bây giờ, bà con thấy hiệu quả đã tự bảo nhau làm.
Cán bộ khuyến nông hướng dẫn bà con làm luống trồng lạc
Mô hình trồng lạc hàng hóa đánh dấu một bước thành công trong chuyển đổi cơ cấu cây trồng tại Nậm Mòn. Không chỉ là chuyển sang canh tác một cây trồng mới, mà còn là sự chuyển đổi trong tập quán, trong cách làm, từng bước tiếp cận với khoa học, kĩ thuật để đạt hiệu quả cao trong sản xuất. Bắt tay tham gia mô hình trồng lạc theo hướng VietGAP, người dân Nậm Mòn nhận được nhiều sự hỗ trợ về giống, vật tư. Tuy nhiên, hỗ trợ quan trọng nhất chính là những kĩ thuật canh tác mới sẽ được bà con tiếp thu và tự áp dụng vào sản xuất của gia đình mình trong tương lai. Chị Hoàng Thị Lần, người dân thôn Nậm Mòn khẳng định:
Sau khi kết thuc mô hình được hỗ trợ, chúng tôi sẽ biết cách làm mới, không làm đại trà như trước, sẽ đánh luống, trộn phân theo tỷ lệ đã hướng dẫn, làm cỏ chứ không phun thuốc như ngày xưa nữa. Mô hình cứ làm theo khuyến nông hướng dẫn, tôi tin tưởng sẽ thành công 100%.
Rắc vôi làm sạch đất, phòng trừ sâu bệnh trước khi trồng lạc
Nối tiếp thành công mô hình trồng lạc đỏ tại Hoàng Thu Phố năm 2018, năm nay, cùng với xã Nậm Mòn, trung tâm khuyến nông tỉnh triển khai trồng lạc đỏ tại một số địa phương khác của huyện Bắc Hà với quy mô 16 héc ta, với năng suất dự kiến đạt tới 21 tạ/ héc ta. Mô hình được thực hiện hướng tới mục tiêu cải tiến phương thức tổ chức sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, khai thác tiềm năng thế mạnh về sản phẩm lạc đỏ đặc sản địa phương cũng góp phần giữ vững và phát triển nguồn hàng hóa đặc sản truyền thống, khắc phục tình trạng canh tác lạc hậu, năng suất thấp. Và những chuyển biến trong nhận thức của người nông nhân như vừa đề cập đến ở trên, đã phần nào cho thấy thành công của mô hình này.