Du lịch cộng đồng gắn với xây dựng nông thôn mới

* Huy động nhiều nguồn lực để phát triển du lịch nông thôn

Lào Cai là một trong những tỉnh đầu tiên của Việt Nam áp dụng mô hình phát triển du lịch cộng gắn với xoá đói, giảm nghèo cho cộng đồng các dân tộc thiểu số với sự hỗ trợ của Tổ chức bảo tồn thiên nhiên thế giới và Tổ chức bánh mỳ thế giới (hỗ trợ xây dựng 02 mô hình du lịch cộng đồng thí điểm tại 2 xã Bản Hồ và San Sả Hồ (Sa Pa). Sau 2 năm đi vào vận hành mô hình du lịch cộng đồng do Tổ chức Bánh Mì thế giới hỗ trợ triển khai đã được chứng minh là hiệu quả trong việc nâng cao sinh kế và tôn vinh các giá trị văn hóa bản địa. Trên cơ sở bài học thành công của 02 mô hình du lịch cộng đồng đó tỉnh Lào Cai đã phối hợp với một số tổ chức trong và ngoài nước để tận dụng mọi nguồn lực từ các tổ chức phi chính phủ để phát triển du lịch cộng đồng, du lịch nông thôn như: Tổ chức phát triển Hà Lan - SNV Việt Nam, Trường Đại học vùng Vancouver Canada, Viện đại học mở Hà Nội, Dự án EU, Tổ chức REACH, ILO,  dự án GREAT,...

Ngoài sự hỗ trợ các tổ chức nước ngoài, tỉnh Lào Cai đã xây dựng và triển khai thực hiện dự án Phát triển du lịch cộng đồng gắn với xây dựng nông thôn mới tỉnh Lào Cai giai đoạn 2017-2020” thuộc đề án “Phát triển kinh tế du lịch tỉnh Lào Cai giai đoạn 2016-2020” và được triển khai thực hiện tập trung ở những vùng du lịch trọng điểm của tỉnh và những xã có lợi thế về phát triển du lịch nông thôn.

Một số địa phương trên địa bàn tỉnh cũng có những chính sách hỗ trợ cho các hộ phát triển homestay như Sa Pa hỗ trợ hộ dân làm homestay vay vốn 50 triệu đồng/1 hộ, thời hạn 3 năm, với lãi xuất thấp, đối với hộ nghèo thì không tính lãi (nguồn kinh phí cho vay từ nguồn ngân sách của huyện ủy thác qua ngân hàng chính sách) Đã có gần 150 hộ dân tộc thiểu số thuộc các xã Hầu Thào, Tả Van, Nậm Cang, Tả Phìn và Sử Pán đã được tiếp cận nguồn vốn để đầu tư, gia cố, sửa chữa, nâng cấp và mua sắm các trang thiết bị phục vụ khách du lịch tại các cơ sở homestay với tổng kinh phí là 7.350 triệu đồng. Đã huy động được trên 14 tỷ đồng từ nhân dân để đầu tư phát triển các dịch vụ du lịch tại các điểm du lịch cộng đồng. Huyện Bát Xát  hỗ trợ 30 triệu đồng tiền mặt/ hộ và hỗ trợ  12,5 triệu đồng/ hộ cho trang thiết bị vận hành. Hiện tại đã có 14 hộ được hỗ trợ tiền làm nhà homestay và 20 hộ được hỗ trợ tiền trang thiết bị.

* Tăng thu nhập từ phát triển du lịch cộng đồng

Cùng với các loại hình du lịch khác, du lịch cộng đồng Lào Cai đã thu hút được sự quan tâm của du khách và góp phần quan trọng vào việc nâng cao đời sống cho cộng đồng các dân tộc tham gia vào các hoạt động du lịch cộng đồng, hình thành một số thương hiệu sản phẩm không chỉ tạo công việc làm, tăng thu nhập cho địa phương mà còn góp phần quảng bá trực tiếp cho các giá trị văn hóa của đồng bào các dân tộc. Việc mở rộng hoạt động du lịch đến các làng bản đã tạo ra cơ hội việc làm và tăng thu nhập cho cộng đồng các dân tộc thiểu số, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và thực hiện tiêu chí Thu nhập trong xây dựng nông thôn mới cho các địa phương. Trước thời điểm bùng phát dịch Covod-19 thu nhập trung bình của các hộ làm du lịch cộng đồng khoảng từ 35 - 40 triệu đồng, cá biệt có những hộ đạt mức thu nhập gần 100 triệu đồng.
  Bên cạnh đó, sự phát triển du lịch cộng đồng cũng đem lại cơ hội phục hồi và phát triển của một số nghề truyền thống và các phong tục và sinh hoạt văn hóa cộng đồng, góp phần bảo tồn và phát huy hiệu quả bản sắc văn hóa các dân tộc. Hoạt động du lịch gắn với nông thôn đã đem lại những nguồn lợi quan trọng cho bà con dân tộc thiểu số cũng như làm thay đổi bộ mặt làng bản. Đời sống xã hội và đời sống tinh thần của dân cư địa phương được nâng lên rõ rệt. Cơ sở hạ tầng từng bước được cải thiện. Góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn; từng bước xóa bỏ sự phân biệt nam - nữ; phân biệt dân tộc thiểu số - đa số; tác động tích cực trong công tác xóa đói giảm nghèo. Du lịch đã và đang đem lại nguồn thu nhập đáng kể cho người dân địa phương.

Để thúc đẩy phát triển hơn nữa du lịch cộng đồng tỉnh Lào Cai cũng ban hành Nghị quyết 06/2021/NQ-HĐND Quy định một số chính sách hỗ trợ phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2021 - 2025.