Với tấm bằng tốt nghiệp loại khá chuyên khoa Quản lý Tài nguyên và Môi trường thuộc Đại học Lâm nghiệp Hà Nội, trở về địa phương Lào Cai, giữa lúc đang băn khoăn tìm cho mình con đường lập nghiệp thì anh biết Nhà nước đang có chủ trương, chính sách “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Lào Cai giai đoạn 2017-2020, định hướng đến năm 2025”, theo đó, “các doanh nghiệp khởi nghiệp ở Lào Cai không chỉ được tập trung hỗ trợ về thủ tục hành chính, thuế, tiếp cận đất đai thuận lợi, mà còn tiếp cận vốn vay ưu đãi và phát triển thị trường”. Vây là chàng kỹ sư trẻ đã tập hợp 6 đoàn viên thanh niên Chi đoàn thôn Ken 1 do anh làm Chi đoàn trưởng mạnh dạn vay vốn, bắt tay vào thành lập HTX Thế Tuấn chuyên thu gom cây dược liệu tự nhiên sẵn có trên địa bàn để sản xuất và kinh doanh tinh dầu.
Cuối năm 2019, HTX gây dựng xong nhà xưởng, lò đốt và nồi ép để chưng cất tinh dầu. Đầu năm 2020, HTX đã cho ra mắt 3 sản phẩm chính là tinh dầu Sả java, tinh dầu Đại từ bi và tinh dầu Màng tang với sản lương trên 10.000 lít tinh dầu/tháng, thu về hàng tỷ đồng trong năm và tạo công ăn việc làm ổn định cho trên 20 lao động tại địa phương.
Lò đốt và nồi ép chưng cất tinh dầu sả
Chị La Thị Hoan, thôn Bẻ 2, xã Chiềng Ken, huyện Văn Bàn cho biết: "Trước đây tôi chỉ làm làm ruộng, lên nương trồng sắn ngô, vất vả và thu nhập không đáng là bao. Từ khi được tạo điều kiện vào làm hợp tác xã, công việc ổn định, hằng ngày tôi cắt Sả mang về lò chưng cất, đốt lò thôi mà tôi đã có mức thu gấp nhiều lần trồng lúa, ngô…, có kinh tế lo cho các con ăn học và mua sắm thêm vật dụng trong nhà",
Theo giám đốc trẻ An Văn Tuấn, lợi thế của Hợp tác xã là nguồn nguyên liệu tự nhiên sẵn có, rộng lớn hàng trăm ha với khả năng tái sinh bằng hạt và rễ rất tốt nên các loại cây Sả, Màng tàng, Đài bi nhân giống cực kỳ nhanh, nếu khai thác một cách khoa học thì đây sẽ là nguồn thu cho người trồng và chăm sóc rừng. Hơn nữa, công đầu tư ban đầu thấp, chỉ cần khoanh nuôi nên các hộ tham gia liên kết đều có thể cùng sản xuất, thu hái. Tinh dầu đạt chất lượng, có chiến lược quảng bá kinh doanh tốt, các sản phẩm của HTX Thế Tuấn luôn được người tiêu dùng đón nhận với phản hồi tích cực. Mới đây, dự án sản xuất, kinh doanh tinh dầu tự nhiên của Hợp tác xã đã đạt giải Nhất cuộc thi ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp "Startup - Ideas" tỉnh Lào Cai lần thứ II năm 2020.
Ngoài An Văn Tuấn, tại huyện Si Ma Cai, từ năm 2019, nhận thấy tam thất là cây dược liệu quý, có hàm lượng saponin cao, nhóm tác giả Giàng Seo Châu, Lục Quang Tấn, Lê Hà Khương Anh, đã nhân rộng trồng Tam thất và thực hiện thành công Dự án “Chuỗi cung ứng và kinh doanh các sản phẩm từ cây tam thất trồng ở Si Ma Cai – Lào Cai”. Dự án vừa xuất sắc đoạt 2 giải gồm: Giải Dự án thực hiện tiêu chuẩn Local G.A.P và giải Ba tại Cuộc thi Dự án khởi nghiệp sáng tạo thanh niên nông thôn lần thứ 6 - năm 2020 do Trung tâm Nghiên cứu kinh doanh và hỗ trợ doanh nghiệp BSA phối hợp với Ban Thanh niên nông thôn Trung ương Đoàn tổ chức.
Hiện cây tam thất tại Si Ma Cai được trồng theo phương pháp hữu cơ. Dự án đã làm chủ được kỹ thuật trồng và chế biến thành các sản phẩm đa dạng như trà túi lọc, bột tam thất và kẹo, gel rửa mặt. Dự án góp phần nâng cao thu nhập cho người dân vùng cao, tạo việc làm cho từ 8-10 lao động thường xuyên và hơn 500 lao động thời vụ.
Mới đây, tại "Diễn đàn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo" do Tỉnh đoàn, Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tỉnh Lào Cai tổ chức, ông Trịnh Xuân Trường, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai khẳng định, Lào Cai luôn tạo điều kiện cho tuổi trẻ khởi nghiệp sáng tạo. Để khởi nghiệp thành công, ngoài sự cố gắng, quyết tâm của các bạn trẻ, cộng đồng doanh nghiệp rất cần sự đồng hành, hỗ trợ của chính quyền địa phương. Vì vậy, Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai đã yêu cầu các cấp, các ngành, địa phương tiếp tục có những hành động, cơ chế, chính sách phù hợp đối với các doanh nghiệp, cá nhân khởi nghiệp, hỗ trợ các ý tưởng khởi nghiệp thành công.
Lào Cai luôn tạo điều kiện cho tuổi trẻ khởi nghiệp sáng tạo
Với nhiệt huyết, năng động và trách nhiệm của tuổi trẻ, hy vọng các mô hình của thanh niên vùng cao sẽ tiếp tục được nhân rộng để có thêm nhiều bạn trẻ nói chung, thanh niên dân tộc thiểu số nói riêng tự lực vươn lên làm kinh tế giỏi, gắn bó và xây dựng quê hương Nông thôn mới ngày càng được nhân rộng./.